Atopie bij honden

Wat is de oorzaak van atopie?

Atopie is een chronische, allergische aandoening die bij vrijwel alle honden kan ontstaan, ook na het 3e jaar (tot ong. 6 jaar). Atopie bij de hond heeft niets te maken met vlooien en voer, maar alles met stoffen uit zijn/haar omgeving. Bij atopie is de huidbarrière verstoord, de huid verdampt veel water waardoor allergenen en microben de huid binnen kunnen dringen. Dit veroorzaakt een ontstekingsreactie. In de meeste gevallen gaat het om mensenhaar, graspollen, boompollen, schimmels en huisstofmijt die de atopie veroorzaken.

Genetische aanleg voor atopie

Atopische dermatitis kan ook door een genetische aanleg komen. De aandoening wordt dan van generatie op generatie overgedragen worden. Studies hebben ook aangetoond dat bepaalde rassen gevoeliger zijn voor deze huidaandoening dan andere rassen. 

Grote honden die gevoelig zijn voor atopie:

• Boxer
• Duitse herder
• Golden retriever
• Labrador
• Beauceron

Kleine honden die gevoelig zijn voor atopie:

• Shar-pei
• Shih-tzu
• Terriër
• Chi hua hua

Het is van belang dat fokkerijen honden met atopie uitsluiten van het fokken.

Wat zijn de symptomen van atopie bij de hond?

Atopische dermatitis betekent ontsteking van de huid van de viervoeter. Deze ontsteking leidt tot het hebben van veel jeuk en dat uit zich in het constant krabben van de hond. Honden met atopie krabben zichzelf voortdurend aan de snuit, oksels, oren en liezen en vaak ook aan de poten. Naast jeuk zijn er nog andere symptomen die wijzen op atopie.

Droge huid

Doordat de huidbarrière verstoord is en daardoor veel water verdampt, droogt de huid uit. 

Rode, zichtbaar ontstoken laesies (wondjes)

Puistjes, verdikte of etterende huid

Haaruitval

Honden ruien altijd, maar wanneer ze last hebben van overmatige haaruitval kan dit een teken van atopie zijn.

Rode en warme oren

De oren van een gezonde hond voelen aan zoals de huid. Indien de oren van de viervoeter plots erg warm aanvoelen of er opeens veel roder uitzien, kan dit wijzen op atopie.

Kleine rode vlekken

Vooral in de liesstreek en/of op de poten van de atopie hond verschijnen kleine vlekken die er rood en schilferend uitzien. Soms kan het ook in het gebied rond de mond verschijnen. Deze vlekjes kunnen zwart worden en leiden tot kale plekken en/of een verdikte huid. Het gevolg van deze rode vlekken is nog meer jeuk en irritatie.

Oorontsteking

Ondanks dat honden wel vaker geconfronteerd worden met oorontstekingen zijn frequente oorontstekingen een duidelijk signaal van atopie. In sommige gevallen kan dit zelfs het enige symptoom van atopische dermatitis bij de hond zijn.

De vlekken, puistjes of wondjes zitten voornamelijk op de buik, in grote plooien (aars, oksels), in de ruimtes tussen de vingers, in het gezicht en in de oren.

Hoe ontstaat de aandoening bij een hond?

De eerste tekenen van de ziekte kunnen optreden als gevolg van:

• stress, zoals het geval kan zijn bij sommige honden die alleen worden gelaten, (je kunt een hond trainen om alleen te blijven zonder verlatingsangst – hiermee vermijdt u niet deze aandoening, maar het is wel prettiger voor hond en baas)
• angst, nauw verbonden met bovenstaande stress
• verandering van dieet,
• externe parasieten (vlooien, teken)...

Hoe wordt de diagnose atopie gesteld? 

De symptomen van allergieën veroorzaakt door stoffen uit de omgeving worden dikwijls verward met andere huidaandoeningen. Om er zeker van te zijn dat de hond het slachtoffer van atopie is geworden, moeten alle andere mogelijke oorzaken van jeuk eerst uitgesloten worden.

Vlooien- en schurftbehandeling

Jeuk bij de hond wordt dikwijls veroorzaakt door vlooien, schurft of gisten. Daarom is het aanbevolen dat de hond eerst een optimale vlooienbehandeling ondergaat.

Huid- en allergietesten

Wanneer een vlooienbehandeling geen resultaat geeft, is het tijd om bij de dierenarts te rade te gaan. De dierenarts zal verschillende allergietesten doen en een bijkomende huid- en bloedtest afnemen om uit te maken of de hond al dan niet atopisch is.

Hooikoorts uitsluiten

Ook hooikoorts is een veelvoorkomend probleem bij honden. Hooikorts kenmerkt zich door veelvuldig niezen, een loopneus en traanogen. Zijn de klachten constant of zijn ze beduidend minder in bepaalde seizoenen van het jaar? Bij aanhoudende klachten gaat het waarschijnlijk om atopie, bij afname in bepaalde seizoenen gaat het om gewone hooikoorts.

Hoe wordt atopie bij honden behandeld?

Helaas bestaat er geen enkele behandeling die een definitief einde aan atopie maakt. Wel kunnen de verschillende vormen van dermatitis aangepakt worden opdat de hond hier zo weinig mogelijk last van ondervindt. We spreken van de allergiëen beheersen. 

1) Allergenen verwijderen

De meest voor de hand liggende oplossing is het wegnemen van de oorzaak. In de praktijk is het dikwijls echter niet mogelijk om alle contact met huisstofmijt, pollen, mensenhaar enz... te vermijden.

2) Desensibilisatie

Gelukkig kan men de hond wel minder gevoelig maken voor de allergenen die de atopische reacties veroorzaken. Door middel van injecties wordt het immuunsysteem van de viervoeter verbeterd waardoor hij/zij minder fel (of zelfs niet meer) zal reageren op de allergenen. Desensibilisatie is vooral nuttig bij een allergie van huisstofmijt en pollen. Een langdurige achtergrondbehandeling leidt zelden tot een genezing, maar kan de symptomen zichtbaar verkleinen.

3) Toediening van medicijnen

Afhankelijk van de mate van ernst van de klachten kan de dierenarts besluiten de atopie met medicijnen te behandelen. Zoals gezegd, deze medicijnen genezen de hond niet, maar kunnen de klachten verminderen. Zo’n behandeling moet levenslang gegeven worden. Corticosteroïden kunnen worden gegeven in sprayvorm of via pillen. Deze medicijnen geven meestal de beste resultaten.

Ga vooral niet met zelfmedicatie experimenteren.

Atopie bij honden afremmen

Een hond met atopie is extreem gevoelig voor huidaandoeningen, zoals infecties en uitdrogingen. Daarom is het van cruciaal belang dat het baasje er alles aan doet om de huid van de hond optimaal te verzorgen. Dat kan op verschillende manieren.

Antibiotica

Huidinfecties moeten onmiddellijk behandeld worden met de juiste antibiotica. Tetracycline doxycycline is een antibioticum dat dikwijls gebruikt wordt om atopie tegen te gaan en/of te voorkomen.

Preventieve vlooienbehandelingen

Een vroegtijdige behandeling tegen vlooien zorgt ervoor dat atopie honden niet onnodig meer last hebben van jeuk en/of vlooien.

Oorreinigers

Atopie honden zijn extra gevoelig voor oorontstekingen. Door de oren van de viervoeter regelmatig goed te reinigen met daarvoor bestemde oorreinigers neemt het risico op oorontstekingen af.

Vacht trimmen

Huisstofmijt kruipt in de eerste plaats in lange vachten. Daarom is het aanbevolen om de vacht van honden met atopie kort te trimmen.

Omega 3 en omega 6 vetzuren toedienen

Eigenaars kunnen de huid van de hond voeden door hem/haar zoveel mogelijk omega 3- en omega 6-vetzuren toe te dienen. Dat kan door middel van aangepaste voeding, maar ook door het gebruiken van speciale hydraterende shampoos om een droge huid te voorkomen.

De voeding van een hond met atopie

Veel atopische honden zijn gevoelig voor voedselallergenen, met grote individuele variatie. De dierenarts kan u aanbevelingen doen wat betreft het dieet van uw hond, het is raadzaam deze adviezen op te volgen. Als er een hypoallergeen dieet is voorgeschreven aan uw huisdier, moet dit laatste strikt opgevolgd worden en extra voeding strikt vermeden worden.

Is atopie besmettelijk?

Hondendermatitis is vergelijkbaar met eczeem bij mensen. De ziekte is niet besmettelijk, zelfs niet wanneer zijn huid is geïnfecteerd, en is ongevaarlijk voor mensen in de buurt van de hond, inclusief kinderen. Als de hond een otitis heeft, moet aanraking met de oren wel voorkomen worden

Zijn atopische honden allergisch voor vaccins?

Atopische honden hebben een predispositie voor voedselallergieën en huisstofmijtallergieën, maar niet voor vaccin- of geneesmiddelenallergieën. Ze kunnen daarom voor alle andere aandoeningen behandeld worden zoals andere honden, zonder speciale voorzorgsmaatregelen.

Kan een hond met atopie oud worden?

Er is geen reden waarom een atopie hond niet oud zou kunnen worden. De voorwaarde hiervoor is wel dat de klachten op tijd achterhaald en behandeld moeten worden. Een hond die lijdt aan atopische dermatitis zal op meerdere momenten in zijn/haar leven blootgesteld worden aan de klachten. Daarom is het aan te raden om hem/haar levenslang de nodige medicijnen toe te dienen. Raadpleeg de dierenarts voor meer informatie.

Santévet informeert eigenaren van honden en katten over mogelijke ziektes, zoals het artikel Help! Mijn hond heeft kennelhoest, het voorkomen van deze ziektes of over alledaagse hoofdbrekers zoals Wat moet u doen als uw hond een teek heeft? Als u denkt dat uw hond aan atopie lijdt, maar het zouden ook “gewone allergieën” kunnen zijn, lees dan ook Wat te doen als uw hond allergisch is.