Wat te doen na een hondenbeet?

De meest voorkomende dierenbeten zijn honden- en kattenbeten. Zowel honden- als kattenbeten moeten worden behandeld omdat er altijd risico is op infectie. Om welk dier het ook gaat, beten moet u niet licht opvatten. Ze kunnen ernstig zijn. Zowel in Nederland als in België worden jaarlijks zo’n 150.000 mensen gebeten door een hond. We gaan hier dieper in op hoe u de beet moet behandelen en wanneer, en wat de gevolgen van een hondenbeet kunnen zijn.

Wat te doen bij een hondenbeet
Wat te doen na een hondenbeet? - © Shutterstock

Waarom bijt een hond?

Een hond die bijt doet dit over het algemeen als reactie op iets dat hij als een gevaar ervaart. Het is voor de hond een vorm van zelfverdediging, ofwel om zichzelf, ofwel om zijn territorium te verdedigen. Het is dan ook verstandig om kinderen al vroeg te leren hoe zij zich moeten gedragen bij een hond, want dit kan ongevallen vermijden. Helaas schrikt de ene hond van andere bewegingen en geluiden dan de andere, en een hondenbeet kan iedereen overkomen.

Waar bent u of uw kind door de hond gebeten?

De ernst van een hondenbeet ligt enigszins aan de plaats waar de hond heeft gebeten. Kinderen worden, door hun kleine lengte, vaker in het gezicht of de nek gebeten, en die plekken zijn het gevaarlijkst. Ook op andere lichaamsdelen kunnen de wonden echter ernstig zijn. Volwassenen worden vooral in de armen en benen gebeten.

Direct na de beet kan deze een diepe wonde of zweer, hevige bloedingen, botbreuken en zenuw- en spierschade veroorzaken. In het gezicht zijn deze verwondingen heel ernstig, in de praktijk komt dit dus vooral bij kinderen voor.

De gevolgen van een hondenbeet

Het meest voorkomende gevolg van een hondenbeet is een infectie. Let in de uren en dagen na de hondenbeet goed op de wonde. Volgende zaken zijn mogelijk:

  • U krijgt een infectie door bacteriën, zoals streptokokken of stafylokokken. Deze infecties kunnen voorkomen als de ziektekiemen in het speeksel van het dier aanwezig zijn. Om dit zoveel mogelijk te voorkomen is het belangrijk om de wonde zo snel mogelijk goed schoon te maken.
  • U krijgt tetanus, veroorzaakt door een toxine dat wordt afgescheiden door een bacterie. Deze toxine veroorzaakt neuromusculaire schade, met contracturen, spierkrampen en stuiptrekkingen. Bij de ernstigste vormen van tetanus kan u terecht komen op de dienst intensieve zorgen in het ziekenhuis. Er is echter wel een vaccinatie tegen tetanus.
  • Hondsdolheid, als het dier drager is van het virus. Dit komt in Nederland en België, net zoals in de rest van West-Europa vrijwel niet voor, maar hou hier rekening mee als u door een hond wordt gebeten in het buitenland.
  • Op lange termijn kan een hondenbeet lelijke littekens achterlaten en lichamelijke en psychologische nawerkingen hebben.

Wat te doen na een hondenbeet?

Als u te maken heeft met een hondenbeet, bij uzelf of een derde, doe dan zo snel mogelijk het volgende:

  • Maak de wonde onmiddellijk schoon met water en zeep en laat veel water over de beet stromen;
  • Verwijder alle achtergebleven voorwerpen zoals haar, vuil, vacht, enz.
  • Spoel de wonde grondig en droog deze voorzichtig af;
  • Ontsmet de wonde met een antiseptische oplossing;
  • Bedek de wonde met een steriel verband;
  • Neem of geef een pijnstiller zoals paracetamol als de hondenbeet veel pijn doet.
  • Blijf de wonde ontsmetten tot deze dicht is. Kijk ook elke dag hoe de wonde eruitziet en neem de temperatuur van de gebeten persoon elke dag op.
  • Bij een bloeding kan u de wonde toedrukken met een schone doek. Afhankelijk van het gebeten lichaamsdeel kan u de wonde omhooghouden. Als het bloeden niet stopt moet u de hulpdiensten contacteren.
  • Als de gebeten persoon niet (volledig) gevaccineerd is tegen tetanus, kan de huisarts binnen 48 uur een injectie geven.

Wanneer moet u naar een arts gaan na een hondenbeet?

U kan er natuurlijk altijd een arts naar laten kijken. In de volgende gevallen is dat nodig, en liefst zo snel mogelijk:

  • Als de beet op de handen, voeten of in de buurt van een gewricht zit;
  • Als u de wonde erg diep vindt;
  • Als de wond is vervuild (haar, vacht, vuil, enz.) en wanneer het vuil moeilijk weg te halen is;
  • Als de gebeten persoon immuun depressief is (behandeling met corticosteroïden, HIV, enz.) of diabetes heeft;
  • Als de gebeten persoon niet of onvolledig is gevaccineerd voor tetanus (of bij twijfel);
  • Als de bijtende hond een zwerfhond is, en dit vooral in landen waar hondsdolheid (rabiës) nog voorkomt;
  • Als u de wonde zelf heb-eft behandeld en na 24 uur symptomen van infectie krijgt. Deze symptomen zijn pijn, roodheid, zwelling en etterige afscheiding uit de wond, en mogelijk koorts.

De arts zal de wonde ontsmetten en onderzoeken, een tetanusinjectie geven indien van toepassing en u antibiotica geven om de infectie tegen te gaan. Bijtwonden in het gezicht worden bijna altijd onmiddellijk gehecht, indien nodig. Wonden door hondenbeten elders op het lichaam worden niet gehecht en worden behandeld als open wonden.

Wat is belangrijke informatie voor een arts na een hondenbeet?

Als u de volgende informatie heeft, kan u die het best delen met de arts:

  • De identificatie van de hond
  • Het tijdstip van de beet, de omstandigheden, het gedrag van het dier en zijn verblijfplaats
  • Vraag de eigenaar van de hond om het vaccinatieboekje van het dier om te controleren of het gevaccineerd is tegen hondsdolheid (vooral in het buitenland)

Neem uw eigen vaccinatieboekje mee.

Wanneer moeten de hulpdiensten worden gebeld? (112 in België en Nederland)

In de volgende gevallen dient u een ambulance te laten komen:

  • Als de beet in het gezicht, de nek of de genitaliën zit
  • Als de wond gekarteld is of bij de botten komt
  • Als de wond hevige bloedingen veroorzaakt
  • Als de gebeten persoon het gevoel of het vermogen om het gewonde ledemaat te bewegen verliest

Schadevergoeding na een hondenbeet

Als u, of een naaste, wordt gebeten door een hond, kan u een schadevergoeding eisen, natuurlijk afhankelijk van de omstandigheden. Zorg er in ieder geval voor dat u het volgende zeker doet:

  • De contactgegevens van de eigenaar van de hond noteren: dit is het volledige adres, niet enkel het telefoonnummer want het is makkelijk om een verkeerd telefoonnummer te geven
  • Maak foto’s van de wonde of van andere schade (kleding ...)
  • Ga na of er getuigen waren, en schrijf hun contactgegevens ook op
  • Maak de wonde schoon zoals hierboven beschreven
  • Ga naar een arts. Deze kan de schade vaststellen
  • Hou de uitgaven ten gevolge van de hondenbeet goed bij: als u een taxi neemt naar de dokter, als u een paar dagen niet kan werken, maar ook als u bijvoorbeeld uw ketting bent verloren tijdens de aanval van de hond.
  • Win juridisch advies in en schakel een letselschadeadvocaat in.

De eigenaar van de hond is aansprakelijk voor de hondenbeet. Hij moet dan ook opdraaien voor de kosten die u maakt als gevolg van de hondenbeet. Ook in het geval dat hij u heeft gewaarschuwd het beestje beter niet te aaien! Let wel, u zal wel zelf de kosten moeten voorschieten.

Een hondenbeet is op zijn minst vervelend en in het ergste geval een ernstige zaak.Zorg dus dat u weet wat u moet doen om de gevolgen te verminderen.

Lees ook andere informatieve artikelen op Santévet, over honden en katten, allemaal handig om te weten:

Of leer meer over bepaalde hondenrassen, als u erover denkt een hond te nemen. Er zijn meerdere fiches te lezen, bijvoorbeeld deze over de energieke teckel.

 

Over de auteur

Team Santévet